آینده از آن تبلت‌ها نیست، زنده باد گوشی هوشمند...!

این جمله که دیگر PC مرده‌، جمله ای است که از چندی پیش به شکل جدی مورد توجه بسیاری قرار گرفته‌ و شواهد‌ نیز حاکی از آن است که با کاهش حجم تولید و فروش PC و به تدریج لپ‌تاپ، بیش از همیشه این جمله معنا می‌یابد. 

به گزارش «تابناک» از سوی دیگر، تبلت‌ها همواره ‌قاتلان رایانه‌های سنتی تلقی شده‌اند و با توجه به تغییر نگاه شرکت‌های بزرگی چون مایکروسافت و اپل به سمت تولید تبلت‌ها، می‌توان به خوبی دریافت که تبلت آینده دنیای رایانه و IT ‌را در اختیار خواهد داشت. نگاهی به میزان تولید و فروش PC‌ها در سرتاسر دنیا و خروج شرکت‌های بزرگ از دنیای PC‌ نیز وعده پایان تدریجی عمر این گونه سنتی را می‌دهد. 

اما آیا به راستی اینگونه است؟ ‌این طرز تلقی تا هنگامی که آمار گزارش نهایی شرکت اپل از درآمد‌هایش در سه ماهه نخست سال جاری میلادی منتشر شد، ادامه داشت؛ اما به محض آنکه اپل اعلام کرد،‌ در این مدت زمان نسبت به مشابه سال قبل تعداد کمتری iPad به فروش رسانده است، در این موضوع که تبلت‌ها ناجیان آینده شرکت‌ها و ‌آینده IT‌هستند، شک و تردید آغاز شد. 

این موضوع ‌یکباره باعث شد، ‌برخی به این اندیشه بیفتند که تبلت‌ها آنچه ‌تا پیش از این تصور می‌شد، نیستند و شاید دنیای PC‌باید ادامه داشته باشد. 

اما واقعیت این است که چالش شرکت اپل به دلیل ضعف و تردید در قابلیت‌های تبلت‌ها نیست بلکه ناشی از یک تحول اساسی‌تر است که در لایه‌های زیرین دنیای IT در حال وقوع است و به شکل اساسی و بنیادین، آینده استفاده از اینترنت را تغییر داده و می‌دهد.

اتصال از نوع تبلتی...!

منحنی تولید و به‌کار‌گیری تبلت‌ها در سال‌های اخیر کاملا نوسانی بوده است؛ اما میزان تطابق صورت گرفته در دنیای IT‌ با تبلت‌ها، نکات جالب‌توجهی دارد. بر‌ پایه پ‍ژوهش‌ها، نتایج تطابق با ارتباط تبلتی این گونه بوده است:

۱۶ درصد در دامنه سنی ۱۵ تا ۲۰ سال
۱۸ درصد در دامنه سنی ۲۰ تا ۲۹ سال
۲۵ درصد در دامنه سنی ۳۰ تا ۵۵ سال

این آمار از آن روی عجیب و بااهمیت است که نشان‌ می‌دهد، نسل قدیمی‌تر و پیر‌تر زود‌تر از نسل جوان به تبلت‌ها اقبال نشان می‌دهند. یکی از دلایل‌ برای این موضوع، این است که نسل قدیمی‌تر، تبلت را ‌جایگزینی برای PC در نظر می‌آورد و کارایی PC را از آن ‌می‌‌خواهد؛ یعنی ابزاری که به آن عادت دارد! 

همچنین نگاهی به آمار فروش iPad و تحولات آن، آنچه ‌در زیر پوست دنیای IT در حال رخ دادن است، به خوبی آشکار می‌کند که در نمودار زیر آمده است. این نمودار به خوبی نشان می‌دهد که iPhone با سرعتی چشمگیر در حال رشد است، ولی iPad در حالی که رشد را تجربه می‌کند، ولی میزان آن چندان قابل توجه نیست.

اینترنت در حال تغییر...

رشد تبلت و توجه به آن از سوی نسل قدیمی‌تر، واجد یک نکته اساسی و جالب دیگر نیز هست: دو دنیای متفاوت ‌روی اینترنت وجود دارد که در ظاهر قابل تمیز از یکدیگر نیستند. اول دنیایی که نسل قدیمی‌تر در آن اقدام به ارتباط اینترنتی از طریق مرورگرهای وب و ایمیل می‌کنند و در واقع این نسل عادت به بازدید از وب‌سایت‌ها و استفاده از موتورهای جستجو برای یافتن محتوای مورد نظر خود بر ‌اینترنت و در ‌‌نهایت ارتباط با دیگران دارند.

برای این نسل ـ نسل بالای ۳۰ سال ـ دنیای اینترنت را غالبا با ‌یک برنامه درک کرده ‌و آن مرورگر است که دروازه ورود به دنیای سایبری ‌است. برای این نسل، دسترسی به وب وابستگی شدیدی به این برنامه دارد و در نتیجه، تبلت ادامه و توسعه ‌چنین رویکرد و عادت رفتاری در این نسل است. 

تبلت‌ها ابزارهایی بسیار مناسب با اندازه‌ای راحت جهت جایگزینی با PC برای این نسل هستند که بسیاری از توقعات نسل قدیمی‌تر را برآورده می‌سازند و از سویی منجر به به هم خوردن عادت‌های رفتاری و رویه‌های این نسل نیز نمی‌شوند. 

اما دنیای دوم اینترنت چگونه است؟ برای نسل جوان‌تر دنیای اینترنت، ‌صد‌ها و شاید هزاران نرم‌افزار منحصر‌بفرد است که ضمن آنکه همگی کار خود را انجام می‌دهند، در عین حال با یکدیگر نیز سازگاری دارند. در واقع نسل جوان رشد خود را با گوشی‌های هوشمند موبایل به عنوان ابزار اولیه برای Computing تجربه می‌کند که به شکل بنیادینی طرز تلقی و استفاده آن‌ها از اینترنت ‌را متفاوت ساخته است. آمار و ار‌قام نیز این موضوع را تأیید می‌کنند. 

در این باره باید گفت، پژوهش‌ مؤسسه Pew ‌حاکی از آن است که ۷۴ درصد نوجوانان با گوشی هوشمند خود به اینترنت ورود می‌کنند (اینجا). در واقع ما در دنیایی هستیم که نسل جوان آن به شدت به app‌ها برای دسترسی به اینترنت وابسته است. 

نسل جوان از تبلت چندان استقبالی ندارد، زیرا وجود آن را برای دسترسی به اینترنت ضروری نمی‌داند. در نگاه نسل جوان این app‌ها هستند که اینترنت را تشکیل داده‌اند. این نسل با گوشی‌های هوشمند خود بزرگ شده‌اند و نه با لپ تاپ و مرورگر وب. برای این نسل در جایی که می‌توان از Home Screen گوشی هوشمند، همه دنیای اینترنت را زیر و رو کرد، تبلت و لپ‌تاپ ابزاری کند و بیهوده به نظر می‌آید. 

شرکت‌ها و بازیگران بزرگ دنیای IT‌ این موضوع را به خوبی متوجه شده‌اند و در حال ساخت app‌هایی هستند که تنها یک کار را به شکل کامل و به خوبی انجام می‌دهد؛ اما انطباق کامل و هماهنگی خوبی با سایر خدمات و app‌های دیگر دارد. فیس بوک یکی از نخستین شرکت‌هایی بود که نرم افزار خود را در همین راستا، جداگانه کوچک و جمع و جور و مستقل تعریف و طراحی کرد. 

از سویی داستان‌های موفقیت آمیز بزرگ در دنیای گوشی‌های هوشمند همانند داستان واتس آپ شروع خود را با app‌هایی داشتند که کوچک و مستقل اما در دامنه وسیع و تطابق پذیری کامل عمل می‌کردند که این شاهدی دیگر بر تحولی است که در نسل جوان IT و چگونگی ارتباط و تعامل وی دیده می‌شود. 

نرم افزار‌ها و خدماتی نظیر Instagram، Snapchat، Vine، Twitter و صد‌ها برنامه و خدمات مشابه مسیری را نشان می‌دهد که نسل جوان در دنیای IT روز به روز بیشتر در آن غرق می‌شود و حاکی از آن است که اکنون این نسل وقت بیشتری را در app‌ها می‌گذراند و کمتر به سراغ مرورگر‌ها می‌رود! 

نمودار زیر که از گزارش مؤسسه Smart Insight استخراج شده، ‌به خوبی روند تحول تعامل با اینترنت را نشان می‌دهد:

چه بر سر وب و تبلت و PC خواهد آمد؟

همه این‌ها به این معنا نیست که تبلت و PC ابزارهای بی‌فایده هستند و عمر وب به شکل سنتی به پایان رسیده است؛ اما نکته ‌اینجاست که خط بین تبلت و گوشی هوشمند در حال کمرنگ شدن است. 

بنا بر آمار، میانگین اندازه صفحه نمایش‌های گوشی‌های هوشمند در سال ۲۰۱۴ بین ۴.‌۵ تا ۵ اینچ بوده است ـ به غیر از دستگاه‌های اپل ـ و رشد چشمگیر فبلت‌ها نشان از آن دارد که گوشی‌های هوشمند به شکل سنتی بسیار کوچک بوده‌اند و تبلت‌ها بسیار بزرگ. 

این موضوع چرایی رونق موقتی تبلت و فروکش تب آن را بیان می‌کند: تبلت‌ها تحولی موقتی بودند که موضوع اندازه تصویر و باتری را در گوشی‌های هوشمند حائز اهمیت ساختند. این موضوع درست است که بسیاری از تبلت‌ها‌‌ همان سیستم عامل گوشی‌های هوشمند را استفاده می‌کنند، ولی آمار حاکی از آن است که کاربران تبلت‌ها مرورگر‌ها را به app‌ها ترجیح می‌دهند و دلیل انتخاب تبلت نیز همین بوده است. 

اما آینده تقریبا آن چیزی است که نسل جوان را به دنبال خود کشیده است. آمار حاکی از آن است که در سال ۲۰۱۴ میزان استفاده از گوشی‌های هوشمند برای ارتباط اینترنتی و سایر امور از PC و دسکتاپ پیشی گرفته است.

به مرور زمان نیز ‌خواهیم دید که با رشد نسل جوان، به تدریج تمرکز از تبلت به سمت آن چیزی تغییر می‌کند که این نسل در تمام زندگی خود با آن سر و کار دارد: گوشی هوشمند. حتی هیچ بعید نیست ‌با پیشرفت فناوری در افزایش عمر باتری و سایز صفحه نمایش به تدریج تبلت و گوشی هوشمند عملا در یک دستگاه ادغام شوند. 

این موضوع با ورود تبلت‌هایی چون iPad Mini و از سوی دیگر فبلت‌ها پیش از این شروع شده است.