دولت تدبیر و امید که کابینه را برای اداره کشور بر عهده گرفت، امید نیز به فضای کشور بازگشت.
اقداماتی که علیرغم مشکلات موجود درکشور اگرچه با تاخیر اما به سرانجام می رسد، نشان از آن دارد که روحانی به وعده های خود پایبند است. در استان ها نیز به تاسی از دولت، اقدامات با تاخیر بیشتری ولی پیگیری می شود. در آذربایجان شرقی یکی از اقدامات دکتر جبارزاده به عنوان {عالی ترین مقام اجرایی}استان بیشتر به دل نشست. انتخاب تیم مشاوره شش نفری اقتصادی. ترکیبی از آقایان دکتر بهشتی، اسدزاده، محمدزاده، پناهی، اصغرپور با مسئولیت دکتر بهبودی تیم مشاوره اقتصادی استانداری را تشکیل دادند، شش دکترای اقتصاد، که البته محمدباقربهشتی با پذیرفتن معاونت برنامه ریزی استانداری اردبیل در دوجبهه خدمت خواهد کرد. یعنی یکی در اردبیل و 5 نفر در تبریز. این ترکیب نوید بازگشت دیدگاه های علمی به مدیریت استان را می دهد. اینکه دولت تدبیر و امید زمانی وارد عرصه شده است که ارثیه منفی به آن رسیده است، را تقریبا تمام دلسوزان واقع بین، کم و بیش پذیرفته اند. با چنین ارثیه منفی در سطح ملی به تبع آن، امکانات دولتی مورد نیاز برای توسعه استان نیز وجود ندارد، تهدیدی که به زعم این تیم، می تواند فرصت باشد. فرصت از این باب که این دولت به فکر این است که چگونه می شود از منابعی غیر از منابع دولتی، بهره جست و نه تنها توسعه را متوقف نکرد، بلکه به آن سرعت بخشید. خروجی سفرهای استانی دولت گذشته، علاوه بر افزایش انتظارات، موجب مصرف تمام و کمال درآمدهای دولت از نفت شد، بدهی هایی نیز بر دوش دولت فعلی گذاشت که باید به آن تعهدات نیز عمل کند. این شرایط توان بالایی را در عرصه مدیریتی می طلبد که استانداری اسماعیل جبارزاده تا حدودی این امیدواری را ایجاد کرده است که می توان در این مسیر گام برداشت. انتخاب یک تیم شش نفره برای مشورت در حوزه اقتصاد نیز نشان می دهد که این استاندار می خواهد براساس برنامه حرکت کند. شاید اولین انتظار نیز تدوین یک برنامه چهارساله برای توسعه استان است. تا ضمن نگاهی بلندمدت برای توسعه استان، سند تدبیر برای وضعیت فعلی این منطقه باشد. تدوین چنین برنامه ای به ایجاد نگرش واحد در این تیم اقتصادی نیز نیازمند است. نگاهی که به گفته اعضای این تیم در حال شکل گیری است و لازم است تا این نگاه در بین مسئولین استان تسهیم شود، تا به یک خط مشی واحد در مدیریت استان برسیم. از منظر این تیم، با توجه به این که نگاه مدیران ما همواره به درآمدهای نفتی بوده است، به سمت اقدامات غیردولتی درآمدساز نرفتیم. این بحث هم در کشور مشکل ساز بوده است و هم در منطقه. به طوریکه یکی از بحث های جدی در توسعه استان این است که ما به نوعی طی چند دهه گذشته از کریدور توسعه ای کشور خارج شدیم. این استان دیگر کریدور بازرگانی نیست. به تبع آن صنعت فرسوده شده و دربسیاری از شاخص ها به رتبه های پایین تنزل کرده است. اینکه با استفاده از کارشناسان استان و تبادل نظر بتوانیم به یک اجماع رسیده و آن را نقشه راه استان برای توسعه نماییم، همواره آرزویی بوده که با انتخاب این تیم اقتصادی که همگی سابقه مدیریت و کار در حوزه مدیریت و برنامه ریزی کشور را داشته اند، رنگ حقیقت به خود می گیرد. اجرای بسیاری از طرح ها بدون کارشناسی، مداخله های بیجا در جایی که نیاز به مداخله نبوده است، همه منشا گرفته از کنارگذاشتن علم اقتصاد در مدیریت کشور بود. ما روزی طرح های زیادی را در حوزه سدسازی مطرح کردیم و برای ساخت سد این سازمان از دیگری پیشی جست ولیکن خروجی آن امروز چه بوده است؟ غیر از این بوده که برای حل مشکلات زیست محیطی کاسه چه کنم بدست گرفته ایم؟آیا این همه شهرک های صنعتی که مورد بهره برداری قرار گرفت به اقتصاد منطقه کمک کرد و یا ما فقط در عدد موفق عمل کردیم؟ آلودگی امروز تبریز نشان دهنده همین مداخله های غیرکارشناسی است. روزی هدف ما رشد4/8 درصدی در حوزه تولید و صنعت بود و هم اکنون این عدد منفی است! این تیم قرار است با کمک ارباب حرف و صنعتگران به راه حل مشخصی در این زمینه دست پیدا کند. خروجی این داستان سند توسعهاستان خواهد بود برای اینکه نشان دهد به کدام سمت می رویم. به زعم اعضای این تیم، احساس خلا که در تعامل بین صنعت و دانشگاه وجود داشت، مارا برآن داشته است که بتوانیم گامی هرچند کوچک برای پرکردن این خلا برداریم. رخت بستن علم از مدیریت ضربه های سنگینی به اقتصاد این کشور و منطقه وارد کرده است که لزوم این تعامل را بیش از هرموقع نشان می دهد. اینکه بدنه کارشناسی استانی و ملی، بخش خصوصی و سرمایه گذاری و دستگاه های اداری و دولتی به عنوان اضلاع یک مثلث در کنار یکدیگر برای توسعه استان برنامه ریزی کنند، اتفاق میمونی است که می تواند نکو بودن سال را از بهارش نوید دهد. حدود 200هزار میلیارد تومان بدهی موجود که بردوش دولت سنگینی می کند، نشان می دهد در گام اول باید از منفی شدن بیش از پیش آن جلوگیری نمود. در این دوره مدیریتی به صرف درآمدهای نفتی نمی توان بار این مشکلات را کم کرد. اگر دولت جدید بتواند وضعیت فعلی کسب وکار را در همین شرایط حفظ نموده و از نزول بیشتر آن جلوگیری نماید، کاری بسیار مفید را به سامان رسانده است. این امر جز توسل به علم اقتصاد و نقش آن در مدیریت کشور و منطقه ممکن نخواهد بود. تیم اقتصادی آقای استاندار به دنبال اجرایی کردن یک فرآیند توسعه مشارکت جو و تقویت آن است. این تیم به دنبال نحوه عملی کردن و پیاده سازی پیشنهادات موجود می باشد. خروجی این داستان به زعم این تیم، ارتقاء نگرش توسعه ای بین ذی نفعان، ارتقاء جایگاه استان در تولید ملی، اقتصاد ملی و حرکت در مسیر جهان شهری است. این تیم با بررسی دیدگاه ها و نظرات فعالان عرصه اقتصادی، شناسایی و جمع بندی چالش ها و فرصت ها در استان به این رویکرد واقع بینانه خواهد رسید. در کنار این داستان و با موفقیت در این حوزه، می توان به تقویت جایگاه مشاوره در نهادهای دولتی و خصوصی را مبادرت ورزید. در نهایت آنچه به عنوان گام های اول برای فعالیت این تیم اقتصادی از ظن اعضای آن می توان متصور بود این است که: 1- رسیدن به یک نگرش واحد توسعه ای برای استان، به طوریکه هرکس از ظن خود یار این داستان نشود. این تصویر مرز دست یافتنی ها و دست نیافتنی هاست. یا به عبارتی نظراتی که بتواند درقالب انگیزش ظهور کند. این رویکرد واحد، قابل تقسیم به فازهای کوچکتر بوده، بطوریکه بتواند بدنه کارشناسی و مدیریتی به این سمت وسو حرکت کند. 2- دانستن وظیفه هریک از نهادها و ارگان ها در بهبود فضای کسب وکار منطقه. بطوریکه بتوان با ایجاد یک وحدت رویه در گام های بلند مدت و کوتاه مدت حرکت نمود. در گفتگوی تفصیلی تر با این عزیزان به نگاه این تیم به مدیریت استان در حوزه اقتصادی پرداخته ایم که به زودی در نشریه اقتصادی کارایی منتشر خواهد شد.
جعفرمحرم پور
