جزییات دستاوردهای کمیسیون مشترک ایران وترکیه از زبان وزیر ارتباطات

محمود واعظی رئیس طرف ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه گفت: قرار بود که بیست و پنجمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه سال گذشته انجام شود. اما چون در ترکیه انتخابات پارلمانی بود و دولت و مجلس جدید بعداز انتخابات عمومی دوم شکل گرفت، لذا دو طرف ترجیح دادند که این کمیسیون در زمان و شرایط مناسبی برگزار کنند. در نهایت در سفر اواخر اسفند ماه گذشته احمد داوداوغلو نخست وزیر ترکیه به تهران قرار شد، در اولین فرصت ممکن این نشست برگزار شود.

نماینده ویژه رئیس جمهوری در امور ترکیه گفت: در بیست و پنجمین دور کمیسیون مشترک چند هدف دنبال شد. اول تعیین نقشه راه همکاری ها در دوره جدید تا نشست بعدی کمیسیون تا مشخص شود همه نهادهای مرتبط دو کشور چه نوع برنامه ای برای همکاری دارند تا پیگیری شوند. مورد دیگر اهمیت بالای روابط بانکی بود که سندی در این راستا آماده و امضا شد. همچنین برای تسهیل کار بخش خصوصی سندی هم بین اتاقهای ایران و ترکیه امضا شد تا یک مکانیزم داوری بین خود داشته باشند. این تضمین کننده و تامین کننده اعتماد برای مراودات تجاری بین بخش های خصوصی دو کشور خواهد بود.

او در خصوص جمع بندی دستاوردهای کمیسیون مشترک گفت: یک اراده سیاسی هم طرف ایرانی و هم طرف ترک داشت که موانع برطرف و روابط گسترش پیدا کند. لذا در شرایط بعداز تحریم برای تحقق هدف روسای جمهوری دو کشور برای رساندن حجم مبادلات بازرگانی به 30 میلیارد دلار، بایستی موانع و مشکلات بر سر راه این هدف برداشته می شد. این موانع بیشتر در زمینه های گمرکی، برخی تعرفه ها و دیوارهای گمرکی، مسائل بانکی و حمل و نقل و سیف گاردها دیده می شود.
واعظی با اشاره به دیدارهای فشرده خود در همه این دیدارها، طرف ترک برخورد مثبت و سازنده ای در خصوص رفع این موانع داشتند. توافقات بسیار خوبی را در زمینه مشکلات گمرکی کردیم و برای حل مشکلات زمان مشخص کردیم.

او گفت: یکی از مواردی که همواره بازرگانان دو کشور گلایه داشتند، نبود همکاری بانکی کارایی بین دو کشور بود. در همین توافقات مهمی در خصوص گسترش همکاری های بانکی انجام شد و بانک ملت از روز جمعه گذشته بطور کامل وارد نظام بانکی ترکیه شد و همه عملیاتی که بانک های دیگر ترکیه می توانند داشته باشند، سه شعبه بانک ملت در آنکارا، استانبول و ازمیر نیز انجام خواهند داد.

واعظی گفت: ایران با خلق بانک (بانک ملی) ترکیه روابط خوب داشت ولی خوب محدود به این بانک بود و در نشست های کمیسیون مقرر شد علاوه بانک خلق بانک، با بانک زراعت ترکیه نیز این عملیات انجام شود. در رابطه همکاری نظام بانکی نیز توافق کردیم که در آینده نزدیک اتحادیه بانکهای ترکیه و ایران در نشستی در آنکارا برای نهادینه کردن همکاریهای بانکی جلسه داشته باشند. همچنین قرار شد بانک توسعه صادرات ایران و اگزیم بانک ترکیه یک خط اعتباری 350 میلیون دلاری را برای تامین مالی صادرات راه اندازی بکنند. بورس تهران و بورس استانبول تعامل نزدیک خواهند داشت تا زمینه سرمایه گذاریهای متقابل در بخش مالی و بورس فراهم آید.

توافق دیگری هم شد که صادرات برق ایران به ترکیه افزایش یابد. هم اکنون 400 مگاوات است که این رقم به 1300 مگاوات افزایش یابد. در رابطه با افزایش صادرات نفت و گاز ایران و ترکیه نیز مذاکراتی صورت گرفت. دو طرف تشویق کردند که سرمایه گذاران دو کشور در خاک همدیگر سرمایه گذاری کنند. نکته دیگری که مهم است در این سفر بطور جدی دنبال شد، بحث همکاریهای استانی بود. در هر سفری که به ترکیه می آیم یکی از این استان ها فعال شود. در این سفر قونیه انتخاب شد.
او در پاسخ به اینکه با توجه به محدودیت های ترکیه در توسعه تجارت مرزی ناشی از الحاق گمرکی با اتحادیه اروپا، چه راهکاری برای همکاریهای استانی بین دو کشور پیش بینی شده است، گفت: البته تجارت مرزی همچنان به طور محدود انجام می شود. ولی در ارتباط با بحث جدید، ما کالاهای بسیار زیادی داریم که می توانیم از استانهای مختلف کشورمان به ترکیه صادر کنیم. مزیت هایی در استانهای دو کشور است که می توان با وصل کردن آنها، به نوعی اقتصاد و تجارت آنها را تکمیل کرد.

او با تاکید بر اینکه اقتصاد ایران و ترکیه مکمل یکدیگر می باشند، گفت: در این راستا شناسایی ظرفیت های استانی دو کشور می تواند زمینه همکاری گسترده استانی را فراهم آورد. در این راستا قرار شد که هیاتی به زودی از قونیه به تبریز و اردبیل سفر کند.
واعظی در پاسخ به سووال دیگری در خصوص واکنش ها و اعتراض ها در رسانه های کشورمان در خصوص موافقتنامه تجارت ترجیحی ایران و ترکیه بدون پرداختن به مزیت ها و امتیازات این موافقتنامه به عنوان گامی برای گذار به نظام تجارت آزاد و ایجاد فضای رقابتی برای ارتقای کیفیت تولید، گفت: به دنبال انعقاد این مواققتنامه عده ای یک برداشت غلطی مطرح کردند که گویا این به ضرر ایران خواهد بود. لذا ابتدا خیلی مخالفت شد. من در اتاق بازرگانی صحبت کردم. چند مصاحبه هم انجام دادم.

واعظی گفت: در چارچوب همین موافقتنامه در ظرف یک سال دو طرف 800 میلیون دلار تجارت کردند. بررسی کردیم که در سایه این موافقتنامه صادرات غیر نفتی ایران به ترکیه 26 درصد نسبت به بازه زمانی سال گذشته افزایش داشته است. با توجه با توافقی که در در این سفر با وزیر اقتصاد ترکیه حاصل شده تا تعرفه های گمرکی کاهش و سیف گاردها برداشته شود، می تواند حجم روابط را افزایش دهد.

خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه حجم مبادلات بازرگانی ایران و ترکیه در سال گذشته به رغم هدف 30 میلیارد دلاری زیر 10 میلیارد دلار تحقق یافت، پرسید، با توجه به توافقات انجام شده چه چشم اندازی را باید برای مبادلات کالایی دو کشور متصور بود، که وعظی گفت: باید توجه داشت آنچه که باعث بالا رفتن سریع حجم تجارت بین دو کشور شده بود، نرخ جهانی نفت و گاز بود و در دوره اخیر ما شاهد افت جدی در قیمت های انرژی هستیم. نفت 120 دلاری اکنون حدود 30 دلار به فروش می رسد. اما تلاش می کنیم که برای تحقق رشد فزاینده و پویا در مناسبات اقتصادی، ضمن حفظ روشهای سنتی، نوآوری هایی نیز داشته باشیم. در ملاقاتی که با نخست وزیر ترکیه داشتم بر این نکته تاکید داشت و گفت ایران و ترکیه حتما باید روشهای نوینی را برای توسعه و تعمیق مناسبات تعریف کنند.

نماینده ویژه رئیس جمهوری در امور ترکیه در خصوص برنامه سفر حسن روحانی به ترکیه و تشکیل سومین نشست شورای عالی همکاری ایران و ترکیه گفت: ترکیه اولین کشوری است که تصمیم گرفتیم کابینه مشترک و یا شورای عالی همکاری با آن داشته باشیم. در گذشته در آنکارا و تهران دو نشست این شورا را که در آن روسای جمهوری دو کشور حضور دارند و شمار زیادی از وزیران مهم کابینه شرکت می کنند تا برای حل موانع و مشکلات بر سر راه همکاری ها و توسعه آن اقدام شود.
او گفت: در گفت و گوهای خود با مقامات بلندپایه ترکیه موضوعات سیاسی مطرح و زمینه سفر دکتر روحانی رئیس جمهوری کشورمان به ترکیه نیز گفت و گو شد. در این راستا مذاکراتی هم در خصوص اسنادی که پیش بینی می شود در سفر رئیس جمهوری امضا شود، مرور شد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کشورمان در پاسخ به سئوال دیگری در خصوص روابط دو کشور در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: ملاقات خوبی را در این زمینه با بنالی یلدرم وزیر ارتباطات ترکیه داشته است. دوطرف به توسعه روابط در این زمینه علاقه دارند و ظرفیت لازم نیز در هر دو طرف است. ایران و ترکیه در سالهای اخیر پیشرفتهای خوبی را در این حوزه دارند که این همکاری می تواند هم افزایی خوبی برای دو کشور داشته باشد. ما می توانیم در زمینه مخابرات در پژوهش و تجهیزات، همکاری کنیم و تصمیم گرفته ایم که تجربیات و اطلاعات خود را مبادله کنیم. الان مشکلی است که مرزنشینان دو کشور با آن مواجه هستند که محدود به ایران و ترکیه نیست کشورهای هم مرز این مشکل را دارند و تداخلی در اپراتورهای جی اس ام ایجاد می شود. طبیعی است که با این تداخل، ناخواسته هزینه های تلفن کاربران نیز بالا می رود. تصمیم گرفته شد که مسئولان رگلاتوری دو کشور باهم برای حل این مساله و همخوان و هماهنگ کردن فرکانس ها برای جلوگیری کردن از تداخل اپراتورها و رومینگ تلفن ها در مرز جلسه ای داشته باشند. کار دیگری که صحبت شد، در رابطه با آی تی صحبت شد. لذا در این زمینه هم قرار است تبادل اطلاعات و گفت و گوهای کارشناسی داشته باشیم.

او با اشاره به اینکه پیش از ترک ترکیه با رئیس سازمان فضایی ترکیه نیز ملاقاتی دارد، افزود: در این نشست راههای همکاری سازمان های فضایی دو کشور بحث و بررسی خواهد شد. ایران هم سازمان فضایی دارد و پژوهشگاه فضایی داریم. فکر می کنم توانایی خوبی در کشورمان است. ترکیه هم پیشرفتهایی را دارد.

در زمینه تجارت الکترونیک هم گفت و گو شد. راجع به پست رابطه سنتی با ترکیه داریم. در گذشته هم سندی در این زمینه امضا کردیم و می توانیم روابط را در ارتباط با مساله پست با توجه به پیشرفت هایی که در این حوزه در دنیا است، توسعه دهیم.