تجمیع‌کننده شبکه‌های اختصاصی، محلی و ملی در کشور است که از دو بخش اختصاصی و عمومی تشکیل می‌شود. بخش اختصاصی برای ارتباط و تبادل اطلاعات و خدمات دستگاه‌های اجرایی با یکدیگر و بخش عمومی برای ارایه خدمات به کاربران عمومی است و این دو بخش در نقاطی نظیر مراکز داده با یکدیگر اتصال دارند.
بحث شبکه ملی اینترنت در اواخر سال 1384 در کشور مطرح و مهمترین دلیل پیاده سازی این شبکه در آن سال کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت اعلام شد. در اسفند سال 1384، بر اساس تصمیم هیات دولت مقرر شد شبکه ملی طی 3 سال به بهره برداری برسد و طراحی‌های کلی شبکه نیز انجام شود.
همچنین در سال 1385 قرار شد پروژه اینترنت ملی در مرکز تحقیقات مخابرات ایران انجام شود. در سال 1386 نیز همین موضوع تکرار شد و این بار برنامه‌های عملیاتی راه اندازی و بهره برداری اینترنت ملی در سالهای 86 تا 88 در هیات وزیران تصویب شد. با توجه به الزامات سند چشم انداز بیست ساله در سال 1389 موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید شبکه ملی اطلاعات به صورت جدی تر مطرح شد به طوری که کلیات موضوع در ماده ۴۶ برنامه پنجم توسعه مطرح شد.
از آن زمان تاکنون پرسش‌های متععدی از سوی کاربران درباره شبکه ملی اطلاعات مطرح می‌شود که بعضا از سوس مسوولان مربوطه به آنها پاسخ داده شده است، اما در این گزارش به متداول ترین آن سوالها اشاره شده است.
1- آیا با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات ارتباط اینترنتی من قطع می‌شود؟
خیر، در این ساختار دسترسی کاربران به کلیه سایت‌های داخل کشور با سرعت بالاتر و قیمت ارزانتر برقرار شده و دسترسی به اینترنت بصورت فعلی باقی می‌ماند.
2- راه اندازی شبکه ملی اطلاعات چه محدودیت‌هایی برای کاربران ایجاد می‌کند؟
این شبکه محدودیتی برای دسترسی کاربران به اینترنت و خدمات مبتنی بر وب ایجاد نمی‌کند.
3- برای استفاده از شبکه ملی اطلاعات آیا باید به شرکت‌های اینترنتی مراجعه کنم؟
در صورتی که در حال حاضر از خدمات شرکت‌های اینترنتی استفاده می‌کنید نیازی به مراجعه به این شرکتها را ندارید و اتصال شما بصورت خودکار به شبکه ملی اطلاعات برقرار خواهد شد و بطور همزمان از اینترنت نیز بهره مند خواهید شد.
4- برای استفاده از شبکه ملی اطلاعات آیا باید هزینه اشتراک جداگانه‌ای همچون استفاده از اینترنت پرداخت شود؟
خیر هزینه جداگانه‌ای برای اشتراک اتصال به شبکه ملی اطلاعات پرداخت نخواهد شد لیکن بابت دریافت و دسترسی به خدمات از سوی ارایه‌دهنده سرویس هزینه پیش‌بینی خواهد شد.
5- برای استفاده از شبکه ملی اطلاعات آیا به تجهیزات خاص همچون مودم، تلفن، سیم و ... نیاز است؟
از تمام امکانات موجود اتصال به اینترنت مانند ADSL ، WiMax ، GPRS ، 3G و غیره می توان برای اتصال به شبکه ملی اطلاعات استفاده کرد. همچنین برای بهره‌مندی از برخی خدمات چندرسانه‌ایی مانند IPTV و IPMedia نیاز به استفاده از تجهیزات اضافی است که ارایه دهندگان این خدمات برای مشترکان خود تامین خواهند کرد.
6- آیا می‌توانم از شبکه ملی اطلاعات استفاده نکنم؟
شبکه ملی اطلاعات زیرساخت ملی دسترسی به کلیه خدمات و اطلاعات تحت شبکه است بنابراین برای دسترسی به اینترنت جهانی نیز کاربران از این زیرساخت استفاده خواهند کرد. به عبارت دیگر بستر دسترسی به شبکه ملی اطلاعات در داخل کشور با اینترنت یکسان است.
7- شبکه ملی اطلاعات تا چه میزان سرعت دسترسی به سایت‌های خارجی و داخلی را افزایش می‌دهد؟
وابسته به فناوری دسترسی مورد استفاده کاربر نامحدود خواهد بود.
8- با توجه به راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات و کاهش مسیر دسترسی آیا قیمت اینترنت ارزان می‌شود؟
بله، پیش بینی می شود با توجه به فراهم شدن زمینه رقابتی بین ارایه دهندگان خدمات دسترسی قیمت به مراتب کاهش یابد.
9- سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی برای اتصال به شبکه ملی اطلاعات چه اقداماتی باید انجام دهند؟
همانند کاربران عادی و خانوارها، سازمان‌ها و کلیه کسب و کارها نیز می توانند از امکانات موجود فراهم کنندگان خدمات دسترسی که در حال حاضر مشترک آنها هستند در اتصال به شبکه ملی اطلاعات استفاده کنند.
10- با استفاده از شبکه ملی اطلاعات آیا دیگر شبکه سازمان‌ها، شرکتها و کامپیوترهای خانگی ویروسی نشده و نیازی به پرداخت هزینه‌های نصب آنتی ویروس‌ها نیست؟
با توجه به اینکه منبع اکثر ویروس‌ها خارج از کشور است پیش بینی می شود بخش قابل ملاحظه ای از این آلودگیها و حملات کاهش می‌یابد. لیکن کاربران همواره از نصب آنتی‌ویروس‌ها و سایر اقدامات حفاظتی بی‌نیاز نخواهند بود.
11- آیا مدیران سایت‌های داخلی که سایت آنها به پسوند‌های غیر از .ir ختم می‌شود باید اقدام به ثبت سایت خود در شبکه ملی اطلاعات کنند؟
در حال حاضر فعالیت در حوزه دامنه‌های .ir و پساوند آنها است.
12- با توجه به راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات آیا والدین می‌توانند در صورت نیاز صرفاً استفاده از این شبکه را در اختیار فرزندان خود قرار داده و دسترسی به اینترنت را مسدود کنند؟
بله در صورت درخواست چنین امکانی فراهم است.
13- در صورت قطع شبکه ملی اطلاعات آیا دسترسی به سایت‌های داخلی هم قطع می‌شود؟
شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت ملی ارتباطی و اطلاعاتی و برای دسترسی با سرعت بالا به سایت‌های داخل کشور است از این‌رو در صورت بروز مشکل در دروازه‌های بین الملل و اینترنت، دسترسی به سایت‌هایی که در کشور میزبانی می‌شوند، دچار مشکل نخواهد شد.
ایرانی‌هایی که در خارج از کشور ساکن بوده و یا به سفر خارجی می‌روند آیا امکان دسترسی به سایت‌های داخلی اعم از بانکی، اداری و غیره را خواهند داشت؟
بله، کماکان اتصال کاربران خارج از کشور به سایت های داخلی نیز برقرار است.
15- در صورت قطع اینترنت به دلیل قطع فیبر نوری آیا شبکه ملی اطلاعات هم قطع شده و به سایت‌های داخلی دسترسی نخواهیم داشت؟
خیر، در چنین مواقعی دسترسی به سایت‌های داخلی دچار اختلال یا قطعی نخواهد شد.
16- چند درصد از نیاز کاربران ایرانی از طریق شبکه ملی اطلاعات و چند درصد از طریق اینترنت برطرف می‌شود؟
بستگی به سرعت رشد و توسعه خدمات دولت الکترونیکی، محتواهای تحت وب، خدمات چندرسانه‌ای و همچنین رونق خدمات عمومی وب داخلی مانند جویشگرهای ایرانی، خدمات رایانامه ایرانی و غیره خواهد داشت.
17- آیا امکان قطع شبکه ملی اطلاعات به علت ترافیک بالا در دسترسی به سایت‌ها در مقاطع خاص همچون اعلام نتایج کنکور، یارانه‌ها وجود دارد؟
با توجه به امکان ارایه سریعتر و ارزانتر این نوع از خدمات و همچنین دسترسی کاربران به شبکه ملی اطلاعات، بهره‌مندی از چنین خدماتی با کیفیت بسیار مطلوب ارایه خواهد شد.
18- شبکه ملی اطلاعات در شهرهای کوچک و روستاها نیز قابل دسترسی و استفاده است؟
بله دسترسی در تمام اقصی نقاط کشور خواهد شد.
19- آیا شبکه ملی اطلاعات همان اینترنت پاک یا اینترنت حلال است یا این شبکه‌ها متفاوت هستند؟
شبکه ملی اطلاعات زیرساخت ملی ارتباطی و اطلاعاتی است واز طریق آن خدمات مختلف قابل ارایه و دسترسی است، بنابراین ارایه خدمات به اشکال اختصاصی به متقاضیان این خدمات ازجمله خانواده‌ها و مدارس امکانپذیر است.
20- حداکثر سرعت دسترسی به اطلاعات در شبکه ملی اطلاعات به چه میزان است؟
بسته به نوع فناوری دسترسی محدودیتی نخواهد داشت.
21- آیا در شبکه ملی اطلاعات هم فیلترینگ خواهد بود؟
فیلترینگ یا پایش صرفاً در دسترسی به اینترنت جهانی مصداق دارد.
22- آیا در شبکه ملی اطلاعات امکان انتشار محتوای غیراخلاقی به صفر می‌رسد؟
در شبکه ملی اطلاعات، امکان شناسایی صاحبان سایت‌های مختلف و میزبان‌ها فراهم است بنابراین قطعا آنها نیز با مسوولیت و تعهد نسبت به انتشار اخبار، خدمات، اطلاعات و محتوای خود کرده و درصورت بروز تخلف برخورد با متخلفان از سوی مراجع ذیربط و طبق قانون به عمل می‌آید.
23-اینترنت ملی چه زمانی کامل می‌شود؟
قرار است همزمان با توسعه خدمات و محتواها و تامین زیرساخت‌های مورد نیاز در این شبکه تا پایان سال 94 یعنی پایان برنامه پنجم توسعه، 60 درصد خانوارها با اتصال پرسرعت به شبکه ملی اطلاعات متصل شوند.
24- شیوه کار شبکه ملی اطلاعات چگونه است؟
شبکه ملی اطلاعات، مطابق پروتکل IP که همان استاندارد اینترنت است کار می‌کند.
